Czwartą zasadą budowania silnych więzi z dzieckiem jest docenianie go.
Czym jest docenianie?
Docenianie to nic innego, jak okazywanie uznania dla pozytywnych czynów dziecka. Jest to więc wszystko to, co mówimy i robimy, by chwalić dziecko i nagradzać za rzeczy, które są tego warte.
Mówiliśmy już o tym, że rolą akceptacji jest pokazanie dziecku, że samo w sobie jest ważne. Docenianie dodaje do tego jednak drugi aspekt – to, że działanie dziecka również się liczy.
Gdy doceniamy młodych ludzi, to zarazem dajemy im poczucie ich znaczenia.
Jakie przeszkody natrafiamy na drodze realizacji doceniania?
Docenianie jest jednak rzeczą, o której łatwo jest zapomnieć w codziennym życiu. Przyczyn może być kilka:
- Łatwiej jest nam „tropić” złe zachowania i je krytykować niż szukać dobrych i je chwalić;
- Często nie potrafimy doceniać prób poprawy zachowania koncentrując się tylko na ich efekcie końcowym;
- Nie chcemy doceniać oczywistych rzeczy np. posprzątania po sobie, czy wyniesienia śmieci (a przecież my lubimy, gdy ktoś chwali naszą codzienną pracę).
Skutki braku doceniania dziecka
Brak doceniania ma jednak bardzo negatywny skutek na dzieci. Z jednej strony prowadzi do braku poczucia własnej wartości, a przez to buduje zły obraz siebie. To z kolei powoduje, że dziecko nie chce podejmować się nowych zadań ze strachu przed porażką. Nie podejmując się pozytywnych działań, nie odnosi w nich sukcesów, to zaś może spowodować szukanie akceptacji w czynach nagannych. Z drugiej strony dzieci, które nie były doceniane, zaczynają byś nieufne w momentach, kiedy zaczynają słyszeć pochwały.
Owoce systematycznego doceniania
Jeśli jednak docenianie jest elementem codzienności, to postawa dziecka również ulega zmianie. Rezultat jest taki, jakbyśmy powyższe negatywne skutki odwrócili o 180 stopni. Dzieci doceniane zmieniają swoje zachowania na lepsze i nie muszą być tak często korygowane.
Ryzyko oddzielenia od akceptacji
Jest jednak jedna niebezpieczna rzecz. Jeśli skupimy się na okazywaniu doceniania, ale pominiemy przy tym bezwarunkową akceptację, to możemy przez to skłonić nasze dziecko do budowania relacji z rodzicem na podstawie osiągnięć. Łatwo jest pomyśleć młodemu człowiekowi, ze jeżeli jest chwalony to znaczy, że rodzice go kochają. Jeżeli zaś wyrażają dezaprobatę, to rodzi ona poczucie winy i strach przed odrzuceniem.
Kolejny krok
Następną zasadą budowania silnych więzi z dzieckiem jest okazywanie uczuć.